THE SHOOTIST (ค.ศ. 1976)

หนังที่ จอห์น เวย์น เล่นเป็นเรื่องสุดท้าย ในบทมือปืนผู้กำลังจะตาย

นำแสดงโดย                  จอห์น เวย์น
กำกับการแสดงโดย        ดอน ซีเกล

THE SHOOTIST เป็นหนังเรื่องสุดท้ายของ จอห์น เวย์น (ก่อนที่จะเสียชีวิตลงในปี พ.ศ. 2522) และผลงานของผู้กำกับฯฝีมือดีอีกคนหนึ่งของฮอลลีวู้ด คือ ดอน ซีเกล ผู้เคยโชว์ฝีมือให้เห็นประจักษ์มาแล้วร่วมกับ คลื้นท์ อี๊สท์วู้ด ในเรื่อง DIRTY HARRY ตั้งแต่เมื่อปี พ.ศ. 2514 ทำให้พวกเรารู้จักและจดจำ จ่าแฮรี่ คัลลาแฮน กับปืน S&W ขนาด .44 แม็กนั่ม กันได้จนทุกวันนี้นั่นแหละครับ
 
เนื้อเรื่องกล่าวถึงมือปืนนามอุโฆษ ผู้มีชื่อเสียงว่ายิงคนตายไปแล้วหลายสิบคน จนบัดนี้อายุ 60 กว่าแล้วก็ยังอยู่ยงคงกระพัน ไม่มีใครสามารถโค่นลงได้

อยู่มาวันหนึ่งเดินทางเข้าเมืองมาหาเพื่อนเก่าที่เป็นหมอ ขอให้ช่วยตรวจรักษาอาการปวดเรื้อรัง ถึงได้ทราบว่าตัวเองเป็นมะเร็งขั้นสุดท้าย จะต้องตายภายในอีกไม่เกิน 2 เดือน

พอข่าวเริ่มแพร่ออกไป ก็เกิดเป็นที่สนใจของผู้คน มีทั้งคนที่เคยได้ยินกิติศัพท์แต่ไม่เคยเห็น อยากรู้ว่าตัวตนจริงๆเป็นอย่างไร

มีนายอำเภอขี้ตื่น ที่คอยแช่งทุกวันให้รีบๆตายไปให้พ้นๆซะ มีนักเลงรุ่นใหม่ที่อยากจะสร้างชื่อเสียงว่าสามารถล้มแช้มป์ได้ ไปจนถึงคู่อริดั้งเดิม ที่เห็นว่าโอกาสที่จะเอาคืนมาถึงแล้ว

จนในที่สุด มือปืนต้องเลือกตัดสินใจ หลังจากอาการเริ่มทรุดลงเรื่อยๆว่า จะขอจากโลกนี้ไปอย่างเงียบๆแต่เจ็บปวดทรมานด้วยโรคร้าย หรือไหนๆจะต้องตายแล้ว ควรจะตายอย่างไว้ลายให้สมศักดิ์ศรีหน่อย (คงเดาออกนะครับว่าเลือกแบบไหน)

จอห์น เวย์น ขณะที่เล่นหนังเรื่องนี้ ก็อยู่ในวัยเกือบ 70 แล้วครับ และก่อนหน้านั้นป่วยด้วยโรคมะเร็งที่ปอดจนต้องตัดทิ้งไปข้างหนึ่ง

ว่ากันว่า เมื่อได้ทราบข่าวการสร้างหนังเรื่องนี้ ก็อาสาขอแสดงเองทันที นัยว่ารู้ตัวเหมือนกันว่าคงจะเป็นหนังเรื่องสุดท้ายที่จะเล่นไหว และเนื้อเรื่องก็ดูจะกินใจ เทียบเคียงได้กับชีวิตจริงของตนในฐานะดาราผู้ยิ่งใหญ่ของวงการหนังคาวบอยมาแต่ก่อน จึงขอฝากฝีมือไว้เป็นครั้งสุดท้ายหน่อย

ภาพรวมของหนัง ออกไปในเชิงหนังชีวิตมากกว่าหนังบู๊ครับ แต่บทหนังก็ทำให้ชวนติดตาม อยากรู้ว่าเดี๋ยวจะเกิดอะไรขึ้นอีก นอกจากนี้ การโฟกัสไปที่ปฏิสัมพันธ์ของพระเอกกับคนรอบๆข้าง ผ่านเหตุการณ์ตามท้องเรื่องที่กำหนดให้เป็นปี ค.ศ. 1901 อันถือว่าเป็นยุคปลายของ ดิ โอลด์ เวสต์ และยุคเริ่มต้นของความศิวิไลซ์ ยังช่วยย้ำให้เห็นความแตกต่างของค่านิยมในโลกเก่าที่พระเอกยึดถืออยู่ กับของยุคใหม่ที่กำลังเข้ามาแทนที่

ซึ่งอย่างหนึ่งในนั้นก็คือ เงินกลายเป็นสิ่งสำคัญกว่าศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์

แต่ที่ผมติดใจที่สุด ก็คือ คติ 5 ข้อของการอยู่อย่างมีศักดิ์ศรีในดินแดนตะวันตก กับเคล็ดลับในการดวลปืนให้ชนะทุกครั้ง มีการพาดพิงไปถึง แบ๊ท ม้าสเตอร์สัน เสียด้วย (ส่วนรายละเอียดว่าอย่างไรนั้นผมไม่บอกนะครับ เดี๋ยวดูหนังไม่สนุก)

หนังขึ้นต้นด้วยการบรรยายภูมิหลังของพระเอก พร้อมกับภาพแฟล็ชแบ๊คย้อนอดีตให้เห็นว่า สมัยหนุ่มๆฝีมือไร้เทียมทานขนาดไหน

จากนั้นจึงเปิดตัวพระเอกขี่ม้าเดี่ยวเข้ามาจากทุ่งกว้าง ถึงตรงนี้ดูเหมือนจะเป็นธรรมเนียมที่เห็นได้ในหนัง จอห์น เวย์น อีกหลายๆเรื่องนะครับ ที่จะต้องมีโจรกระจอกออกมาขัดขวางสร้างความรำคาญหน่อย จนพระเอกต้องใช้ฝีมือและลูกเล่นที่เหนือกว่าสั่งสอนเสียให้เข็ด

ส่วนฉากดวลปืนในตอนจบ ก็พลาดไม่ได้นะครับ อาจจะไม่เร้าใจตามมาตรฐานของหนังยุคใหม่ๆ แต่ก็ตื่นเต้นมีให้ลุ้นเหมือนกัน ข้อสำคัญมีหักมุมตอนจบด้วย

THE SHOOTIST อาจจะไม่ถึงขั้นจัดได้ว่าเป็นหนังคาวบอยระดับคลาสสิคหรือในดวงใจ แต่ต้องถือว่าเป็นหนังดีน่าดูเรื่องหนึ่ง

ยิ่งสำหรับแฟนพันธุ์แท้ของ จอห์น เวย์น นั้น พลาดไม่ได้เลยนะครับ

มาร์แชลต่อศักดิ์
กันยายน 2548